काठमाडौँ । इजरायलले आइतबार गाजापट्टीमा सबै सामान र आपूर्तिको प्रवेश रोक्दै हमासले नाजुक युद्धविरामको पहिलो चरणको विस्तारका लागि नयाँ प्रस्ताव स्वीकार नगरे ‘थप परिणामहरू’को चेतावनी दिएको छ।
हमासले इजरायललाई युद्धविराम भंग गर्ने प्रयास गरेको आरोप लगाउँदै सहायता रोक्ने उसको निर्णय ‘सस्तो जबर्जस्ती, युद्ध अपराध र (युद्धविराम) सम्झौतामा स्पष्ट आक्रमण हो’ भनेको छ। दुवै पक्षले युद्धविराम समाप्त भएको भनेका छैनन्।
मानवीय सहायतामा वृद्धिसहितको युद्धविरामको पहिलो चरण शनिबार समाप्त भएको थियो। दुवै पक्षले अझै दोस्रो चरणको वार्ता गरेका छैनन्। दोस्रो चरणको वार्तामा हमासले इजरायली फिर्ता र दीर्घकालीन युद्धविरामको बदलामा बाँकी रहेका दर्जनौँ बन्धकहरू रिहा गर्ने थियो।
एक इजरायली अधिकारीले नाम नछाप्ने सर्तमा सहायता निलम्बन गर्ने निर्णय ट्रम्प प्रशासनसँगको समन्वयमा गरिएको बताए। इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहुको कार्यालयले यसले अप्रिल २० मा समाप्त हुने रमजान र निस्तार पर्वको माध्यमबाट युद्धविरामको पहिलो चरण विस्तार गर्ने अमेरिकी मध्यपूर्वका दूत स्टिभ विट्कोफबाट आएको भनी वर्णन गरिएको प्रस्तावलाई समर्थन गर्छ भनेको थियो।
नेतन्याहुको कार्यालयका अनुसार उक्त प्रस्तावअन्तर्गत हमासले पहिलो दिनमा आधा बन्धकहरू र स्थायी युद्धविराममा सम्झौता पुगेपछि बाँकी रिहा गर्नेछ। एक वर्षभन्दा बढी समयदेखि इजरायल र हमासबिच मध्यस्थता गरिरहेका संयुक्त राज्य अमेरिका, इजिप्ट वा कतारबाट तत्काल कुनै टिप्पणी आएको छैन।
युद्धविरामको पहिलो ६ हप्ताको चरणअन्तर्गत हमासले इजरायलद्वारा बन्दी बनाइएका लगभग दुई हजार प्यालेस्टिनीको रिहाइको बदलामा २५ इजरायली बन्धक र अन्य आठजनाको शव रिहा गरेको थियो। इजरायली सेना गाजाको अधिकांश भागबाट पछि हटेर इजरायलले मानवीय सहायताको वृद्धिलाई प्रवेश गर्न अनुमति दियो।
तर, पहिलो चरण बारम्बार विवादले बिग्रिएको थियो र दुवै पक्षले अर्कोलाई उल्लंघनको आरोप लगाएका थिए। इजरायली आक्रमणले दर्जनौँ प्यालेस्टिनीको ज्यान लियो। यसलाई सेनाले आफ्नो केही क्षेत्रमा प्रवेश गरेको भन्दै युद्धविरामको उल्लंघन गरेको बताएको छ। हमासले इजरायलको सहायता निलम्बन अर्को उल्लंघन भएको भन्दै सम्झौताको दोस्रो चरणमा पक्षहरूले वार्ता गर्दा वितरण जारी राख्नुपर्ने बताएको छ।
इजरायलले युद्धको सुरुवाती दिनहरूमा गाजामाथि पूर्ण घेराबन्दी लगाएको थियो। पछि अमेरिकी दबाबमा मात्र यसलाई खुकुलो पार्यो। संयुक्त राष्ट्र एजेन्सीहरू र सहायता समूहहरूले इजरायललाई १५ महिनाको युद्धको अवधिमा पर्याप्त सहायता नपुर्याएको आरोप लगाएका थिए भने बाइडेन प्रशासनले यसलाई अधिक गर्न बारम्बार दबाब दिएको थियो। (रासस)
