काठमाडौं । वर्तमान सरकार गठन भएको एक वर्ष पुगेको छ। उपप्रधानमन्त्री तथा अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले आर्थिक क्षेत्रका विभिन्न मोर्चामा सरकारको कामकाज सन्तोषजनक र उपलब्धिपूर्ण रहेको बताएका छन् । गत वर्ष असार ३१ गते पदभार ग्रहण गरेका अर्थमन्त्री पौडेलले आर्थिक स्थायित्व, नीतिगत सुधार र लगानीमैत्री वातावरण निर्माणमा मन्त्रालयले उल्लेखनीय काम गरेको दाबी गरेका छन् ।
राससका समाचारदाता सुशील दर्नालसँगको कुराकानीमा मन्त्री पौडेलले भने, “आर्थिक, सामाजिक, शैक्षिक, स्वास्थ्यलगायतका क्षेत्रमा सरकारको एक वर्ष उपलब्धिपूर्ण रह्यो । अर्थतन्त्रको सुदृढीकरणका लागि हामीले नीतिगत, कानुनी र संरचनागत सुधार गरेका छौं ।”
प्रमुख कानुनी सुधार
अर्थ मन्त्रालयले आर्थिक कार्यविधि तथा वित्तीय उत्तरदायित्व ऐन २०८१, निजीकरण ऐन २०८१, भन्सार महसुल ऐन, बैङ्किङ कसुर तथा सजाय ऐन २०८२, र आर्थिक ऐन २०८२ लगायतका ऐन तथा विधेयक ल्याएको छ। त्यसैगरी, वैकल्पिक विकास वित्त परिचालन विधेयक प्रतिनिधिसभामा प्रस्तुत गरिएको छ।
वित्तीय सुधार र आर्थिक सूचक
- चालू आर्थिक वर्षमा ४.६१ प्रतिशत आर्थिक वृद्धि दर प्रक्षेपण गरिएको छ (गत वर्ष ३.८७ प्रतिशत)।
- राजस्व १० खर्ब ९७ अर्ब पुगेको छ।
- रेमिट्यान्स १५.५% ले बढेर १,५३२ अर्ब पुगेको छ।
- अर्थतन्त्रको आकार ५७ खर्बबाट ६१ खर्ब पुगेको छ।
- शोधान्तर स्थिति रु ४९१ अर्ब रहेको छ।
- विदेशी विनिमय सञ्चिति १८ अर्ब ६५ करोड अमेरिकी डलर पुगेको छ।
- वैदेशिक सहायता प्रतिबद्धता गत वर्षको तुलनामा १ खर्ब १९ अर्बले वृद्धि भई २ खर्ब १९ अर्ब पुगेको छ।
मुद्रास्फीति र ब्याजदर
- चालू आर्थिक वर्षको वैशाखसम्म मुद्रास्फीति २.७७ प्रतिशत मा सीमित गरिएको छ।
- औसत आधार ब्याजदर ८.१७ बाट घटेर ६.०९ प्रतिशत पुगेको छ।
चुनौती र समाधान प्रयास
मन्त्री पौडेलका अनुसार, लक्ष्यअनुसार राजस्व संकलन र पूँजीगत खर्चमा अझ वृद्धि गर्नुपर्ने चुनौती कायम छ। ग्रे लिस्टबाट बाहिरिने प्रयासमा पनि मन्त्रालय गम्भीर छ। यसका लागि उच्चस्तरीय आर्थिक सुझाव सुधार आयोग गठन गरिएको छ।
स्थानीय तहसँग समन्वय
संघीयता सुदृढीकरणतर्फ मन्त्रालयले संघ, प्रदेश र स्थानीय तहबीच समन्वयकारी प्रणाली कार्यान्वयन गरेको छ। “अहिले तीनवटै तहबीच सहकार्यमा सुधार देखिएको छ,” मन्त्री पौडेलले उल्लेख गरे।
भविष्यको आशा
“बजेटले अर्थतन्त्रलाई चलायमान बनाउने, रोजगारी सिर्जना गर्ने र लगानी आकर्षण गर्ने काम गर्छ,” मन्त्री पौडेलले भने, “हामी विश्वस्त छौं—आगामी वर्षमा ६ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धि हासिल गर्नेछौं।”
