गणतन्त्र कङ्गोमा राष्ट्रपतिको चुनाव, छजना प्रतिस्पर्धी

ब्राजभिल । मध्य अफ्रिकी मुलुक गणतन्त्र कङ्गोमा आइतबार राष्ट्रपति पदका लागि चुनाव हुँदैछ । तर यस चुनावमा मुख्य विपक्षीहरुले बहिस्कार गर्ने बताएका छन् ।
यस चुनावमा ७७ वर्षीय डेनिस सासौ एन्गुसो पुनः निर्वाचित हुने अनुमान गरिएको छ । चुनावमा छजना प्रतिस्पर्धी छन् । एन्गुसोका मुख्य प्रतिस्पर्धी ठानिएका गुए–ब्राइस पार्फेट कोलेलास गम्भीर स्वास्थ्य समस्या देखाउँदै चुनावी मैदानबाट अलग हुनुभएको छ ।
पूर्व सैनिक एन्गुसो सन् १९७९ मा पहिलोपटक सत्तामा आउनुभएको थियो र त्यसयता ३६ वर्ष कङ्गोको शासनमा हुनुहुन्छ । उहाँ विश्वमै सबैभन्दा लामो समय शासन गर्ने एक नेता बन्नुभएको छ ।
मध्य अफ्रिकाको तेल निर्यातक मुलुक कङ्गोको चौथो कार्यकालका लागि चुनावी मैदानमा उत्रनुभएका एन्गुसोले पहिलो चरणमै आफू विजयी हुने अपेक्षा गर्नुभएको छ । कङ्गोको संविधानमा कुनै पनि उम्मेदवारले ५० प्रतिशत मत प्राप्त नगरेको अवस्थामा दोस्रो चरणको मतदान हुने व्यवस्था छ ।
यसैबीच, एन्गुसोलाई चुनौती दिने ठानिएका मुख्य प्रतिस्पर्धी कोलेलासले एउटा भिडियो सन्देश सार्वजनिक गर्दै आफू गम्भीर बिरामी भएको र “जीवन र मृत्युको दोसाँधमा पुगेको” बताउनुभएको छ ।
कोलेलासको चुनावी अभियानले ६० वर्षीय आफ्ना नेतामा के रोग लागेको छ भन्ने केही बताएको छैन । उनीहरुको भनाइमा थप उपचारका लागि नेता कोलेलासलाई विदेश लैजाने तयारी गरिएको छ ।
सन् २०१६ को राष्ट्रपति निर्वाचनमा दोस्रो स्थान हासिल गर्नुभएका कोलेलासले यसपटक राम्रै नतिजा हासिल गर्ने अनुमान गरिएको थियो ।
कङ्गोको क्याथोलिक चर्चले यसपटक पनि राष्ट्रपतिको चुनावमा धाँधली हुने खतरा देखिएको भन्दै आपत्ति जनाएको छ । सन् २०१६ झैं आइतबारको चुनावअघि देशव्यापी इन्टरनेट बन्द गर्न लागिएको र मतदानको पारदर्शिता शंकास्पद रहेको चर्चको भनाइ छ ।
सबैभन्दा ठूलो विपक्षी समूह प्यान–अफ्रिकन युनियन फर सोसल डेमोक्रेसी (युप्याड) ले पनि चुनाव बहिस्कार गरेको छ । पूर्व राष्ट्रपति पास्कल लिस्सोबाले खोल्नुभएको युप्याडबाट राष्ट्रिय सभामा मुख्य विपक्षीका रुपमा प्रतिनिधित्व रहेको छ । प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कङ्गो र ग्याबोनले घेरिएको यस पूर्व फ्रान्सेली उपनिवेशको मुख्य आम्दानीको स्रोत खनिज तेल हो ।
सन् १९७९ मा पहिलो पटक सत्तामा आउनुभएको एन्गुसो सन् १९९१ मा बहुदलीय प्रतिस्पर्धाका लागि राजी हुनुभएको थियो । अर्को वर्ष भएको चुनावमा उहाँ र उहाँको पार्टी पराजित भएको थियो ।
गृहयुद्धमा फँसेको कङ्गोमा सन् १९९७ मा उहाँ पुनः सत्तामा आउनुभएको थियो । त्यसयता उहाँ लगातार विजयी हुँदै आउनुभएको छ ।
सन् २०१५ मा भएको संविधान संशोधनले ७० वर्षभन्दा माथिका व्यक्ति पनि राष्ट्रपतिको उम्मेदवार हुन पाउने र दुई वर्ष कार्यकाल पनि हटाएपछि एन्गुसो पुनः उम्मेदवार हुनुभएको थियो । (रासस–एएफपी)